Assessment tool for the interaction between shipping and the marine environment (ECOMARPOL)

Maritime Traffic Observatory

Παρακάτω αναφέρονται και περιγράφονται οι διάφορες πηγές πληροφορίας για την θαλάσσια επιφανειακή κυκλοφορία στη Μεσόγειο αλλά και τις ελληνικές θάλασσες. Επιπλέον δίνονται οι σύνδεσμοι που παραπέμπουν στη διαδικτυακή διάθεση της πληροφορίας αυτής, είτε με την μορφή χαρτών, είτε με τη μορφή αρχείων δεδομένων.

1. Mediterranean Forecasting System

Το Mediterranean Forecasting System (Μεσογειακό Σύστημα Πρόβλεψης, MFS) είναι μια υπηρεσία αριθμητικής πρόβλεψης ωκεανών που παράγει αναλύσεις, εκ νέου αναλύσεις και βραχυπρόθεσμες προβλέψεις για ολόκληρη τη Μεσόγειο Θάλασσα. Το MFS άρχισε να λειτουργεί στα τέλη του ’90 και αναπτύχθηκε στο πλαίσιο των προγραμμάτων-πλαισίων VI και VII της ΕΕ, του εθνικού προγράμματος Ritmare και τελικά έγινε μέρος της υπηρεσίας Copernicus Marine Service το 2015. Οι προγνώσεις του συστήματος MFS παράγονται από το Πανεπιστήμιο της Bologna στην Ιταλία. Η υπηρεσία είναι διαθέσιμη 24 ώρες την ημέρα, όλο το χρόνο.

Δύο διαφορετικές υλοποιήσεις του συστήματος είναι διαθέσιμες μέσω του εξυπηρετητή του Πανεπιστημίου της Bologna στην Ιταλία:

1.1 Προγνωστικά πεδία

COSMO MFS: το σύστημα επιβάλλεται από τις αναλύσεις και τις προβλέψεις από το μοντέλο COSMO στη διαμόρφωση COSMO-ME, που διαχειρίζεται το μετεωρολογικό κέντρο της ιταλικής Πολεμικής Αεροπορίας, οι οποίες έχουν οριζόντια ανάλυση 1/22 μοιρών (~5 Km). Το σύστημα παρέχει ημερησίως προγνώσεις μέγιστης διάρκειας 72 ωρών σε 6-ωρα διαστήματα. Το προγνωστικό μοντέλο COSMO MFS χρησιμοποιείται είτε σε αμιγώς προγνωστική λειτουργία, είτε σε επαν-ανάλυση των δεδομένων.

Οι παρεχόμενες προβλέψεις συμπεριλαμβάνουν την ένταση του ανέμου, το σημαντικό ύψος κύματος, τις ροές θερμότητας, την ταχύτητα του ρεύματος, το πάχος του Επιφανειακού Μικτού Στρώματος, τη θερμοκρασία και την αλατότητα, στα βάθη 0, 30, 130, 360 και 1000 μ.

ECMWF MFS: το σύστημα επιβάλλεται από τις αναλύσεις και τις προβλέψεις από το Ολοκληρωμένο Σύστημα Πρόβλεψης ECMWF, οι οποίες έχουν οριζόντια ανάλυση 1/8 μοιρών (~13,5 Km).Το σύστημα παρέχει ημερησίως προγνώσεις μέγιστης διάρκειας 10 ημερών σε ημερήσια διαστήματα. Το προγνωστικό μοντέλο COSMO MFS χρησιμοποιείται είτε σε αμιγώς προγνωστική λειτουργία, είτε σε επαν-ανάλυση των δεδομένων.

Οι παρεχόμενες προβλέψεις συμπεριλαμβάνουν την ένταση του ανέμου, το σημαντικό ύψος κύματος, τις ροές θερμότητας, την ταχύτητα του ρεύματος, το πάχος του Επιφανειακού Μικτού Στρώματος, τη θερμοκρασία και την αλατότητα, στα βάθη 0, 30, 130, 360 και 1000 μ.

Πρόσβαση στα παραπάνω προγνωστικά πεδία του MFS παρέχεται είτε μέσω της ιστοσελίδας https://medforecast.bo.ingv.it/about-us/.

Εκτός από τα παραπάνω, ένα ακόμα προϊόν του Mediterranean Forecasting System είναι διαθέσιμο μέσω της θαλάσσιας συνιστώσας της Ευρωπαϊκής Υποδομής Copernicus. Πρόκειται για εξαιρετικά υψηλής ποιότητας προγνώσεις, με χωρική κάλυψη γεωγραφικού πλάτους από 30.18° έως 45.98° Βόρειο και Μήκους από 17.29° Δυτικό έως 36.3° Ανατολικό, Χωρικής ανάλυσης 0.042° × 0.042° και 141 κατακόρυφων επιπέδων, και χρονικής ανάλυσης των προγνώσεων που κυμαίνεται από διαστήματα μικρότερα της ώρας έως τον ένα μήνα. Διατίθενται δε τα παρακάτω προϊόντα:

Πάχος κελιού, τρεις συνιστώσες της ταχύτητας του ρεύματος, πάχος μικτού στρώματος, βάθος πυθμένα υπό το γεωειδές, δυναμική θερμοκρασία και αλατότητα του νερού.

Η πρόσβαση στις προγνώσεις γίνεται από τον ακόλουθο σύνδεσμο

https://data.marine.copernicus.eu/product/MEDSEA_ANALYSISFORECAST_PHY_006_013/description

ή το εργαλείο My Ocean Pro.

1.2 Προσομοιώσεις από Επαν-ανάλυση

Το αριθμητικό μοντέλο των παραπάνω συστημάτων χρησιμοποιείται επίσης για επαν-ανάλυση των προγνώσεων και παραγωγή διορθωμένων πεδίων σύμφωνα με τις παρατηρήσεις (Reanalysis fields).

Για τη Μεσόγειο, τα προϊόντα που διατίθενται από την υπηρεσία MFS είναι τα εξής:

MyOcean_NextData_Reanalysis: Αυτό το σύνολο δεδομένων, που προέρχεται από την εκ νέου ανάλυση της φυσικής της Μεσογείου Θάλασσας (https://doi.org/10.25423/medsea_reanalysis_phys_006_004), αποτελείται από πεδία 3D μηνιαίων μέσων μηνιαίων πεδίων Θερμοκρασία, θαλάσσια περιοχή 2 και αλατότητα ανά μήνα, θαλάσσια περιοχή και αλατότητα Υψηλό Επιφανειακό, Ροές Θερμότητας, Νερού και Ορμής, Θερμοκρασία, Αλατότητα, Ζωνική και Μεσημβρινή ταχύτητα για την περίοδο 1987-2018.

ΜεταβλητήΓεωγραφική κάλυψηΧωρική ΑνάλυσηΑριθμός ΕπιπέδωνΧρονική ΑνάλυσηΧρονική κάλυψη
Θερμοκρασία

6° W — 36.25° E

30.19° N — 45.94° N

0.0625°

33

(IODE levels)

Μέσα Μηνιαία πεδία1987 — 2018
Αλατότητα

6° W — 36.25° E

30.19° N — 45.94° N

0.0625°

33

(IODE levels)

Μέσα Μηνιαία πεδία1987 — 2018
Ύψος Στάθμης Θάλασσας

6° W — 36.25° E

30.19° N — 45.94° N

0.0625°1Μέσα Μηνιαία πεδία1987 — 2018
Οριζόντια ταχύτητα

6° W — 36.25° E

30.19° N — 45.94° N

0.0625°

33

(IODE levels)Μέσα Μηνιαία πεδία

Μέσα Μηνιαία πεδία1987 — 2018
Επιφανειακές ροές θερμότητα, μάζας (νερού) και ορμής

6° W — 36.25° E

30.19° N — 45.94° N

0.0625°1Μέσα Μηνιαία πεδία1987 — 2018
Επιφανειακή θερμοκρασία, αλατότητα και ρεύματα

6° W — 36.25° E

30.19° N — 45.94° N

0.0625°1Μέσα Μηνιαία πεδία1987 — 2018

NextData_RR: Αυτό είναι το ονομαστικό σύνολο δεδομένων για το NextData εξήντα χρόνια επανανάλυση ωκεανών για τη Μεσόγειο Θάλασσα (https://doi.org/10.25423/medsea_reanalysis_phy_006_009), που αποτελείται από 3D, ημερήσια και μηνιαία μέσα πεδία Θερμοκρασίας και Αλατότητας με 2D, καθημερινά και μηνιαία μέσα Ύψους Επιφανείας Θάλασσας και με 2D, στιγμιότυπα 6 ωρών και μηνιαία μέσα πεδία ροών θερμότητας, νερού και ορμής, θερμοκρασίας, αλατότητας, ζώνης και μεσημβρινής ταχύτητας για την περίοδο 1955-2015.

ΜεταβλητήΓεωγραφική κάλυψηΧωρική ΑνάλυσηΑριθμός ΕπιπέδωνΧρονική ΑνάλυσηΧρονική κάλυψη
Θερμοκρασία

6° W — 36.25° E

30.19° N — 45.94° N

0.0625°

33

(IODE levels)

Μέσα πεδία 24ώρου1955 — 2015
Αλατότητα

6° W — 36.25° E

30.19° N — 45.94° N

0.0625°

33

(IODE levels)

Μέσα πεδία 24ώρου1955 — 2015
Ύψος Στάθμης Θάλασσας

6° W — 36.25° E

30.19° N — 45.94° N

0.0625°1Μέσα πεδία 24ώρου1955 — 2015
Οριζόντια ταχύτητα

6° W — 36.25° E

30.19° N — 45.94° N

0.0625°

33

(IODE levels)

Μέσα πεδία 24ώρου1955 — 2015
Επιφανειακές ροές θερμότητα, μάζας (νερού) και ορμής

6° W — 36.25° E

30.19° N — 45.94° N

0.0625°1στιγμιότυπα ανά 6ωρο1955 — 2015
Επιφανειακή θερμοκρασία, αλατότητα και ρεύματα

6° W — 36.25° E

30.19° N — 45.94° N

0.0625°1στιγμιότυπα ανά 6ωρο1955 — 2015

Τα παραπάνω προϊόντα είναι αποθηκευμένα σε μορφή NetCDF και η πρόσβαση σε αυτά γίνεται μέσω του εξυπηρετητή THREDDS: http://oceano.bo.ingv.it/thredds/NextData.html

2.Σύστημα ΠΟΣΕΙΔΩΝ

Το σύστημα ΠΟΣΕΙΔΩΝ αποτελεί την απάντηση του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών στην απαίτηση για υπηρεσίες επιχειρησιακής Ωκεανογραφίας σε εθνικό επίπεδο. Το σύστημα ΠΟΣΕΙΔΩΝ αποτελείται από τις παρακάτω συνιστώσες:

  • Το σύστημα παρατήρησης, το οποίο αποτελείται από ένα δίκτυο σταθερών πλωτήρων (buoys), δύο αυτόνομα υποβρύχια υδρόπτερα (gliders), ένα σύστημα ferrybox, ένα καλωδιωμένο παρατηρητήριο, πλωτήρες Argo, ένα σύστημα υψίσυχνης τηλεμετρίας (HF Radar) και ένα πρόγραμμα παρακολούθησης του οικοσυστήματος βασισμένο σε επαναλαμβανόμενους πλόες.
  • Το σύστημα προγνώσεων, το οποίο αποτελείται από μια σειρά αριθμητικών μοντέλων που παρέχουν σε καθημερινή βάση ατμοσφαιρικές, κυματικές, υδροδυναμικές και οικοσυστημικές προβλέψεις για τις επόμενες πέντε ημέρες.
  • Την μονάδα θαλάσσιας τεχνολογίας, η οποία παρέχει το τεχνικό υπόβαθρο και την υποστήριξη για τη λειτουργία των καταγραφικών συστημάτων, ενώ έχει επίσης την ευθύνη για την ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών στις πλατφόρμες παρατήρησης.
  • Την μονάδα διαχείρισης και διάχυσης δεδομένων, η οποία συλλέγει και επεξεργάζεται τα δεδομένα από το δίκτυο παρακολούθησης και μεταφέρει τα προϊόντα παρατήρησης και πρόγνωσης στις συνδεδεμένες ευρωπαϊκές υποδομές και στο κοινό.


Το σύστημα παρατήρησης του ΠΟΣΕΙΔΩΝΑ, το οποίο βρίσκεται σε συνεχή λειτουργία για περισσότερο από είκοσι χρόνια, έχει εξελιχθεί από το αρχικό δίκτυο πλωτήρων σε ένα ολοκληρωμένο παρατηρητήριο πολλαπλών κόμβων, ακολουθώντας τις σύγχρονες τάσεις της θαλάσσιας επιστήμης και τεχνολογίας, το οποίο έχει την δυνατότητα να χρησιμοποιεί δεδομένα που προέρχονται από διαφορετικές πλατφόρμες, προσφέροντας την δυνατότητα παρακολούθησης του θαλάσσιου περιβάλλοντος σε πολλαπλές κλίμακες, που κυμαίνονται από την συστηματική καταγραφή της κατάστασης των θαλασσών μέχρι την παρακολούθηση της μεταβλητότητας των διεργασιών του θαλασσίου περιβάλλοντος.

Η προγνωστική συνιστώσα του συστήματος ΠΟΣΕΙΔΩΝ παρέχει:

  • Μετεωρολογικές προγνώσεις για όλη τη Μεσόγειο
  • προγνώσεις θαλάσσιας κυκλοφορίας και φυσικών χαρακτηριστικών της θάλασσας σε Μεσογειακή κλίμακα και στο Αιγαίο,
  • προγνώσεις κυματισμού
  • προγνώσεις για το θαλάσσιο οικοσύστημα και
  • προγνώσεις διασποράς και μετασχηματισμού κηλίδων πετρελαίου.

 

Το υδροδυναμικό μοντέλο του συστήματος ΠΟΣΕΙΔΩΝ αποτελείται από ένα αριθμητικό μοντέλο που καλύπτει όλη τη Μεσόγειο, με χωρική ανάλυση 0.1° × 0.1° και 24 κατακόρυφα επίπεδα, και ένα εμφωλευμένο στο πρώτο μοντέλο του Αιγαίου υψηλότερης χωρικής ανάλυσης (0.033° × 0.033° και 24 κατακόρυφων επίπεδων).

Η πρόσβαση στις παραπάνω προγνώσεις γίνεται μέσω της αντίστοιχης ιστοσελίδας του συστήματος ΠΟΣΕΙΔΩΝ.

3. Σύστημα ALERMO

Η Ομάδα Φυσικής Ωκεανογραφίας και Αριθμητικών Μοντέλων του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών δραστηριοποιείται ενεργά στο χώρο των θαλασσίων προγνώσεων εδώ και αρκετές δεκαετίες. Σήμερα, η Ομάδα παράγει σε τακτική βάση προγνώσεις κυματισμού και θαλάσσιας κυκλοφορίας και φυσικών χαρακτηριστικών, ενώ διαθέτει επίσης και εφαρμογή εκτίμησης της τύχης πετρελαιοκηλίδας από ατύχημα στο θαλάσσιο περιβάλλον. Τα θαλάσσια συστήματα πρόγνωσης του ΕΚΠΑ είναι τα ακόλουθα:

  • Σύστημα ALERMO. Πρόκειται για υδροδυναμικές προγνώσεις των φυσικών χαρακτηριστικών και της κυκλοφορίας σε κλίμακα Ανατολικής Μεσογείου (σε χωρική ανάλυση 0.033° × 0.033°) και Αιγαίου πελάγους (σε ανάλυση 0.02° × 0.02°) καθώς και του Βορείου Αιγαίου. Πρόσβαση στις προγνώσεις παρέχεται και μέσω συστήματος OpenDAP (http://diavlos.oc.phys.uoa.gr:8080/ncWMS2/Godiva3.html)
  • Σύστημα TRITON. Πρόκειται για σύστημα πρόγνωσης του κυματισμού σε διάφορες περιοχές του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου. Ο χρήστης επιλέγει την περιοχή ενδιαφέροντος και έχει πρόσβαση σε χάρτες σημαντικού ύψους και διεύθυνσης του κυματισμού
  • Σύστημα DIAVLOS. Το σύστημα DIAVLOS πρόκειται για ένα σύστημα πρόγνωσης της εξέλιξης μιας πετρελαιοκηλίδας που θα λάβει χώρα στο Βόρειο Αιγαίο. Βασίζεται σε ανεμολογικές, κυματικές και υδροδυναμικές προγνώσεις οι οποίες διατίθενται ελεύθερα στο διαδίκτυο, ενώ για τη χρήση του μοντέλου διασποράς της πετρελαιοκηλίδας απαιτείται πιστοποίηση χρήστη.

4 Επιχειρησιακές Προγνώσεις του Πανεπιστημίου Αιγαίου

Το Εργαστήριο Φυσικής και Χημικής Ωκεανογραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου παράγει εδώ και λίγα χρόνια (από την ολοκλήρωση του ερευνητικού έργου υποδομών AEGIS, χρηματοδοτημένου από την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, προγνώσεις κυκλοφορίας και κυματισμού γύρω από τη νήσο Λέσβο, οι οποίες αναρτώνται καθημερινά στην ιστοσελίδα του Τμήματος Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών.

Σήμερα, στα πλαίσια της υλοιποίησης του διάδοχου έργο Περιφερειακής Αριστείας AEGIS+, πραγματοποιούνται επιχειρησιακές προγνώσεις κυκλοφορίας και κυματισμού σε κλίμακα Βορείου / Κεντρικού Αιγαίου, Λέσβου, αλλά και των κόλπων Καλλονής, Γέρας και Μούδρου. Μόλις ολοκληρωθεί η προσπάθεια αυτή και είναι οι προγνώσεις αναρτήσιμες πλέον στο διαδίκτυο, θα ενημερωθεί το παρόν Παρατηρητήριο με τους αντίστοιχους συνδέσμους που θα παραπέμπουν στις προγνώσεις αυτές.

*For the time being all the EN.I.R.I.S.S.T. services have been developed in Greek language

Skip to content